کتابشناسی توصیفی – انتقادی عروض و قافیه

آنچه در این رساله فراهم آمده است کتابشناسی توصیفی- انتقادی آثاری است که در زمینه ی «عروض» و «قافیه» از ابتدای تدوین قواعد و اصول این علوم تا به امروز تألیف و نگارش یافته است که البتّه تهیّه و تدوین آن، با توجّه به ضرورت و اهمّیّت تألیف کتابشناسی ها در امر پژوهش و تحقیق و نیز با توجّه به فقدان مرجع و مأخذی که شامل کتابشناسی آثار نگارش یافته در عروض و قافیه باشد، بایسته و ضروری می نمود. رساله ی حاضر در دو بخش کلّی تألیف گشته است : بخش نخست، «کلّیات » و بخش دوم، «کتابشناسی آثار». بخش نخست، در بردارنده ی مباحث و کلّیاتی است درباره ی وزن شعر، تعریف وزن، انواع وزن شعر، جای گاه و اهمّیّت وزن در شعر، اعتبار وزن نزد اقوام و ملل مختلف، وزن و قافیه ی شعر فارسی، عروض در لغت و اصطلاح و تاریخچه ی عروض و سیر مطالعات و تحقیقات عروضی تا به امروز. بخش دوم رساله مشتمل است بر کتابشناسی توصیفی – انتقادی آثار تألیف یافته در عروض و قافیه و در نه فصل و یک پیوست تنظیم یافته است بدین ترتیب: فصل اوّل- نسخه های خطّی عروض و قافیه؛ فصل دوم - کتاب های چاپی عروض و قافیه ؛ فصل سوم – مقالات چاپی عروض و قافیه؛ فصل چهارم- پایان نامه ها؛ فصل پنجم- کتاب های کمک آموزشی عروض و قافیه؛ فصل ششم- کتاب های ضمنی – که دربردارنده ی بخشی در عروض و قافیه است- شامل فرهنگ ها، دایره المعارف ها، دانشنامه ها، کتاب های بلاغت، تاریخ ادبیّات، سبک شناسی و نقد ادبی و ...؛ فصل هفتم- کتاب ها و مقالات عربی؛ فصل هشتم- کتاب ها و مقالات لاتین؛ فصل نهم- سایر آثار ( به زبان های اردو، ترکی و...). گفتنی است که در سه فصل اخیر، به جهت دامنه و گستره ی پژوهش، تنها به کتابشناسی فهرست وار آثار اکتفا شده است؛ باشد که در آینده ای نزدیک، با توسّعی دقیق بدان بپردازیم. بخش پیوست نیز، مشتمل بر جداول، نمودارها و شکل های مربوط به برخی آثاری است که در متن رساله بدان ها پرداخته شده است.